Το Ευαγγέλιο και ο Απόστολος της Κυριακής, 24 Ιανουαρίου 2016 (Θεραπεία τοῦ τυφλοῦ τῆς Ἱεριχοῦς)

(πρωτότυπο, αρχαίο κείμενο, μετάφραση και ερμηνεία )

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΖΩΗ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016

ΙΔ΄ Λουκᾶ: Λουκ. ιη΄ 35-43

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐγένετο ἐν τῷ ἐγγίζειν τὸν ᾿Ιησοῦν εἰς ῾Ιεριχὼ τυφλός τις ἐκάθητο παρὰ τὴν ὁδὸν προσαιτῶν· ἀκούσας δὲ ὄχλου διαπορευομένου ἐπυνθάνετο τί εἴη ταῦτα. ἀπήγγειλαν δὲ αὐτῷ ὅτι ᾿Ιησοῦς ὁ Ναζωραῖος παρέρχεται. καὶ ἐβόησε λέγων· ᾿Ιησοῦ υἱὲ Δαυΐδ, ἐλέησόν με. καὶ οἱ προάγον­τες ἐπετίμων αὐτῷ ἵνα σιωπήσῃ· αὐτὸς δὲ πολλῷ μᾶλλον ἔκραζεν· υἱὲ Δαυΐδ, ἐλέησόν με. σταθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐκέλευσεν αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν. ἐγ­γίσαντος δὲ αὐτοῦ ἐπηρώτησεν αὐτὸν λέγων· τί σοι θέλεις ποιήσω; ὁ δὲ εἶπε· Κύριε, ἵνα ἀναβλέψω. καὶ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ἀνάβλεψον· ἡ πίστις σου σέσωκέ σε. καὶ παραχρῆμα ἀνέβλεψε, καὶ ἠκολούθει αὐτῷ δοξάζων τὸν Θεόν· καὶ πᾶς ὁ λαὸς ἰδὼν ἔδωκεν αἶνον τῷ Θεῷ.

ΕΜΠΟΔΙΑ ΣΤΗ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΖΩΗ

«Καὶ οἱ προάγοντες ἐπετίμων αὐτῷ ἵνα σιωπήσῃ»

–Σταμάτα ἐπιτέλους! Μὴ φωνάζεις! Ἐ­­­­ν­οχλεῖς τὸν Διδάσκαλο!…

Ὁ κόσμος ποὺ εἶχε συγκεντρωθεῖ γύρω ἀπὸ τὸν Κύ­ριο Ἰησοῦ ἀντέδρασε ἔντονα πρὸς τὸν τυφλὸ ζητιάνο ποὺ ζητοῦσε ἐ­­πί­­μονα βοήθεια. Ὡ­­­στόσο, ὁ τυφλὸς δὲν ὑ­­­­­ποχω­ροῦσε. Μὲ μεγαλύτερη δύναμη συν­έ­χιζε νὰ φωνάζει καὶ νὰ παρακαλεῖ τὸν Κύ­ριο Ἰησοῦ νὰ τὸν λυπηθεῖ καὶ νὰ τὸν θε­­ραπεύσει. Καὶ τελικὰ νίκησε! Ξεπέρασε­ κά­θε ἐμπόδιο κι ἔλαβε τὴ θεραπεία του δοξάζοντας τὸν ἅγιο Θεὸ γιὰ τὸ μεγάλο θαῦμα.

Μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐπιμονή του ὁ τυ­φλὸς τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου ἔγινε πα­ράδειγμα γιὰ ὅλους ὅσοι ἀκολουθοῦν τὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ καὶ ἀντιμετωπίζουν ἐμ­πόδια. Ποιὰ εἶναι ὅμως αὐτὰ τὰ ἐμπόδια στὴν ὁδὸ τῆς χριστιανικῆς ζωῆς;

.

1. ΤΟ ΚΟΣΜΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Εἶναι θλιβερὸ ἀλλὰ εἶναι ἀλήθεια. Κάποτε ὁ πιστὸς χριστιανὸς ἀντιμετωπίζει πόλεμο ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς οἰκείους του. Ἡ σύζυγος ἀπὸ τὸν σύζυγο, τὰ παιδιὰ ἀπὸ τοὺς γονεῖς, ἡ νύφη ἀπὸ τὴν πεθερὰ καὶ ἀντίστροφα… Θέλει νὰ ἐκκλησιάζεται, νὰ νηστεύει, νὰ ζεῖ μὲ ἐγκράτεια, νὰ ἐργάζε­ται μὲ τιμιότητα, καὶ βρίσκει ἀντιμέτωπους τοὺς συγγενεῖς, τοὺς φίλους, τοὺς συναδέλφους του. Εἴτε ἀπὸ ἄγνοια εἴτε ἀπὸ ἐμπάθεια, ἀρχίζουν τὶς εἰρωνεῖες, τὰ σχόλια, τὶς ἀποδοκιμασίες, τὶς ἀντιδράσεις. Τί δοκιμασία στ’ ἀλήθεια! Ἐφαρμόζεται ἔτσι ὁ θεόπνευστος λόγος τοῦ ἀποστόλου Παύ­λου: «Πάντες οἱ θέλοντες εὐσεβῶς ζῆν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ διωχθήσονται» (Β΄ Τιμ. γ΄ 12). Ὅλοι ὅσοι ἀγωνίζονται νὰ ζοῦν εὐσεβῶς, ὅπως θέλει ὁ Ἰησοῦς Χριστός, θὰ διωχθοῦν. Ἂς μὴ μᾶς ξαφνιάζουν ὅμως οἱ ἀντιδράσεις αὐτές. Τὸ δικό μας χρέος εἶναι νὰ μείνουμε σταθεροὶ μέχρι τέλους.

.

2. Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

Ἐμπόδια στὸ δρόμο τῆς χριστιανικῆς ζω­­­ῆς θὰ συναντήσουμε κι ἀπὸ τὸν μισάνθρωπο διάβολο. Ἀπὸ τότε ποὺ ὁ Ἑ­­ωσφόρος ἐπαναστάτησε κατὰ τοῦ Θεοῦ καὶ παραδόθηκε στὴν ἀπώλεια, ἕνα πρά­γμα ἔχει ὡς στόχο: νὰ παρασύρει μαζί του στὴν αἰώνια κόλαση καὶ τοὺς ἀνθρώπους. «Ὡς λέων ὠρυόμενος», λέγει ὁ ἀπόστο­λος Πέτρος, «περιπατεῖ ζητῶν τίνα κατα­πίῃ» (Α΄ Πέτρ. ε΄ 8). Μὲ πονηρὰ τεχνάσμα­τα­ καὶ ὕπουλες μεθόδους προσπαθεῖ νὰ ἐξαπατήσει τὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ τὸν ὁδη­γή­σει στὸ βοῦρκο τῆς ἁμαρτίας. Γι’ αὐτὸ­ καὶ τὸν πολεμᾶ μὲ κάθε τρόπο: μὲ λο­γι­σμοὺς ἀμφιβολίας καὶ ἀνηθικότητος, μὲ προκλητικὲς εἰκόνες καὶ ἐρεθίσματα, μὲ αἰσθήματα μίσους καὶ ἀντιπάθειας πρὸς τοὺς ἄλλους… Προσευχὴ κάνουμε;­ Ἐπι­χει­ρεῖ νὰ τραβήξει τὴν προσοχὴ καὶ τὸ νοῦ μας μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό. Θέλουμε νὰ ἐξομολογηθοῦμε; Μᾶς παρουσιάζει­ ἕνα σωρὸ προφάσεις καὶ ἐμπόδια. Πα­ρου­σιάζουμε κάποια ἐπιτυχία, κάποια μι­­κρὴ πρόοδο στὴν ἀρετή; Ἔρχεται νὰ μᾶς τὴν κλέψει μὲ τὴν ὑπερηφάνεια. Πόλεμος­ συνεχὴς καὶ σκληρός! Ἂς εἴμαστε ἄγρυ­πνοι λοιπὸν κι ἂς προβάλλουμε δυ­ναμικὴ ἀντίσταση στὸν πονηρό, ὅπως μᾶς προτρέπει ὁ ἅγιος ἀδελφόθεος Ἰάκωβος: «Ἀν­τίστητε τῷ διαβόλῳ, καὶ φεύξεται ἀφ’ ὑ­­­μῶν» (Ἰακ. δ΄ 7).

.

3. Ο ΕΑΥΤΟΣ ΜΑΣ

Περισσότερο ὅμως ἀπὸ τὸν κόσμο, πε­ρισσότερο ἀπὸ τὸν πονηρὸ διάβολο,­ ἐ­­­κεῖνος ποὺ στέκεται ἐμπόδιο στὸ δρόμο μας πρὸς τὸν Θεὸ εἶναι ὁ ἴδιος ὁ ἑαυ­τός μας. Ὁ ἁμαρτωλὸς καὶ διεφθαρμένος­ ἑ­­αυτός μας, ὁ ὁποῖος στρέφεται μὲ περισσότερη εὐκολία στὸ κακὸ παρὰ στὸ ἀγα­θό. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ θεῖος Διδάσκα­λος εἶπε ξε­κάθαρα ὅτι ὅποιος Τὸν ἀκολουθήσει ὀ­­­φείλει νὰ ἀρνηθεῖ τὸν ἑαυτό του: «Ὅστις θέ­­­λει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνη­­σάσθω ἑαυτόν» (Μάρκ. η΄ 34). Αὐτὸ ἀ­­­κριβῶς εἶ­ναι τὸ χρέος τοῦ πιστοῦ χριστια­νοῦ: νὰ ἀπαρνηθεῖ τὸ ἐγωιστικὸ θέ­λημα καὶ τὶς ἁμαρτωλὲς ἐπιθυμίες του. Τό­τε μό­νο θὰ μπορέσει νὰ βαδίσει μὲ ἀσφάλεια στὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ.

«Δρόμος μετ’ ἐμποδίων» εἶναι ἡ χρι­στιανικὴ ζωή. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ παίρνουμε ἀπόφαση νὰ ἀκολουθήσουμε τὴν ὁδὸ τοῦ Κυρίου εἶναι βέβαιο ὅτι θὰ συν­αντήσουμε ἐμπόδια καὶ δυσκολίες. Αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει ὅτι θὰ παραιτηθοῦμε ἀπὸ τὸν ἀγώνα, ἀλλὰ ἀκριβῶς τὸ ἀντί­θετο: θὰ τὸν συνεχίσουμε μὲ μεγαλύτερη ἀ­κό­μη ἔνταση καὶ προσπάθεια. Αὐτὸ τὸ πα­ράδειγμα μᾶς ἔδειξε ὁ τυφλὸς τοῦ ση­με­ρινοῦ Εὐαγγελίου. Διότι ὁ μακάριος­ ἐ­­­­­­­­­κεῖνος ἄνθρωπος, ὅσο οἱ ἄλλοι τοῦ ἔκλει­ναν τὸ δρόμο πρὸς τὸν Χριστό, τόσο περισσότερο στρεφόταν πρὸς τὸν Κύριο­ Ἰη­­σοῦ μὲ θερμὴ καὶ ἐπίμονη προσευ­χή. Καὶ ὁ φιλάνθρωπος Κύριος δὲν τὸν ἄ­φη­­σε ἀβοήθητο. Ὅπως δὲν ἀφήνει ἀβο­ή­θητο κανέναν ποὺ ζητᾶ τὸ ἔλεος καὶ τὴ χάρη του. Ἐκεῖνος παραμερίζει τὰ ἐμπό­δια καὶ στέκεται δίπλα μας, γιὰ νὰ μᾶς ἐνι­σχύει στὸν ἀγώνα καὶ νὰ μᾶς ὁδη­γεῖ μὲ ἀσφάλεια στὸ τέρμα τοῦ δρόμου: στὴν αἰώνια σωτηρία μας!

.

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΛΕΟΥΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ ΚΥΡΙΑΚΗΣ 24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016

ΙΔ΄ Λουκᾶ: Α΄ Τιμ. α΄ 15-17

Τέκνον Τιμόθεε, πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος, ὅτι Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶσαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ· ἀλλὰ διὰ τοῦτο ἠλεήθην, ἵνα ἐν ἐμοὶ πρώτῳ ἐνδείξη­ται Ἰησοῦς Χριστὸς τὴν πᾶσαν μακροθυμίαν, πρὸς ὑποτύπωσιν τῶν μελλόν­των πιστεύειν ἐπ’ αὐτῷ εἰς ζωὴν αἰώνιον. Τῷ δὲ βασιλεῖ τῶν αἰώνων, ἀφθάρτῳ, ἀοράτῳ, μόνῳ σοφῷ Θεῷ, τιμὴ καὶ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν.

.

ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΕΛΕΟΥΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

1. Πρῶτος μεταξὺ τῶν ἁμαρτωλῶν

Εἶναι συγκλονιστικὴ ἡ ὁμολογία τοῦ ἀποστόλου Παύ­λου, ὅπως καταγράφεται στὴ σημερινὴ ἀποστολικὴ πε­ρικοπὴ ἀπὸ τὴν Α΄ πρὸς Τιμόθεον Ἐπιστολή.

Γράφει ὁ ἅγιος Ἀπόστολος: «Πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος»· παιδί μου, Τιμόθεε, πρόσεξε τὸν λόγο ποὺ θὰ σοῦ πῶ, διότι ἐκφράζει σπουδαία ἀλήθεια κι ἀξιόπιστη, ὥστε νὰ γίνει ἀπὸ ὅλους ἀποδεκτή. Ποιὰ εἶναι αὐτὴ ἡ ἀλήθεια;… Τὸ γεγονὸς ὅτι «Χριστὸς Ἰησοῦς ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ἁμαρτωλοὺς σῶ­­­­­­­­­σαι, ὧν πρῶτός εἰμι ἐγώ»· δηλαδή, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο νὰ σώσει ἁμαρτωλούς, ἀπὸ τοὺς ὁποίους πρῶτος εἶμαι ἐγώ.

Ἡ ἀλήθεια αὐτή, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς ἦλθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ μᾶς σώσει ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, ἀποτελεῖ θεμέλιο τῆς πίστεώς μας καὶ εἶναι γνωστὴ σὲ κάθε πιστὸ χριστιανό. Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ προκαλεῖ ἰδιαίτερη ἐντύπωση στὸ λόγο αὐτὸ τοῦ ἀποστόλου Παύλου, εἶναι ἡ προσωπική του μαρτυρία. Ἡ βαθιὰ συναίσθηση ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ὁ μεγαλύτερος ἁμαρτωλός!

Θὰ λέγαμε ὅτι πρόκειται γιὰ σχῆμα λόγου ἢ γιὰ κάποια ὑπερβολὴ ἐκ μέρους τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, ὡστόσο ὁ ἴδιος δὲν μᾶς ἐπιτρέπει κάτι τέτοιο, ἀφοῦ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ μᾶς διαβεβαίωσε ὅτι αὐτὸ ποὺ θὰ πεῖ εἶναι «πιστὸς λόγος», βέβαιος καὶ ἀξιόπιστος λόγος. Τότε λοιπὸν πῶς ἐξηγεῖται αὐτό; Πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ μέγας Ἀπόστολος νὰ θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του ὡς πρῶτο ἀπὸ ὅλους τοὺς ἁμαρτωλούς;… 

Εἶναι φανερὸ ὅτι βρισκόμαστε μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο τῆς ταπεινοφροσύνης τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου. Ὁ θεόκλητος Ἀπόστολος, παρὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἀξιώθηκε νὰ κληθεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο νὰ Τὸν ὑπηρετήσει ὡς Ἀπόστολος, δὲν ξεχνοῦσε ὅτι στὸ παρελθὸν ἦταν φανατικὸς ἐχθρὸς τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἴδιος χαρακτηρίζει τὸν ἑαυτό του ὡς «πρότερον ὄντα βλάσφημον καὶ διώκτην καὶ ὑβριστήν» (Α΄ Τιμ. α΄ 13) καὶ συν­τρίβεται μπροστὰ στὴν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, ποὺ τὸν ἐλέησε καὶ τοῦ ἐμπιστεύθηκε τόσο ὑψηλὴ διακονία. Ἔτσι ἐξηγεῖται ἡ βαθιὰ ταπείνωση καὶ συντριβή του.

Πόσο μᾶς διδάσκει τὸ ταπεινό του φρόνημα!… Δυστυχῶς ἐμεῖς συνήθως ἀμνηστεύουμε τὸν ἑαυτό μας καὶ θεωροῦμε ὅτι τάχα δὲν ἔχουμε διαπράξει βαριὲς ἁμαρτίες κι ἴσως δὲν χρειάζεται κἂν νὰ ἐξομολογηθοῦμε. Πόσο λάθος κάνουμε! Στὴν πραγματικότητα, ὅσο περισσότερο καλλιεργούμαστε πνευματικά, τόσο βαθύτερα θὰ αἰσθανόμαστε τὴν ἁμαρτωλότητά μας καὶ θὰ ἐκζητοῦμε τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Εἶναι ὅπως σ’ ἕνα δωμάτιο· ὅταν τὰ παραθυρόφυλλα εἶναι κλειστά, τὸ δωμάτιο εἶναι σκοτεινὸ καὶ δὲν μπορεῖς νὰ διακρίνεις τὴ βρωμιά. Ἂν ἀνοίξεις τὰ παράθυρα, οἱ ἀκτίνες τοῦ ἡλίου θὰ φωτίσουν τὸ δωμάτιο καὶ θὰ διακρίνεις ἀκόμη καὶ τὴν πιὸ λεπτὴ σκόνη! Ἔτσι κι οἱ Ἅγιοι, ποὺ δέχονται τὸν φωτισμὸ τοῦ Θεοῦ, βλέπουν μὲ περισσότερη ἐνάργεια τὸ ἐσωτερικό τους, καὶ αὐτὸ τοὺς ὁδηγεῖ σὲ βαθύτερη μετάνοια. Ἔχουν διασωθεῖ πολλὲς προσ­ευχὲς ἁγίων ἀνθρώπων, στὶς ὁποῖες φαίνεται ξεκάθαρα αὐτὸ τὸ πνεῦμα τῆς ταπεινοφροσύνης καὶ τῆς αὐτομεμψίας.

Μήπως ὅμως αὐτὴ ἡ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητος ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν ἀπελπισία;… Ὄχι βέβαια! Αὐτὸ φαίνεται καὶ στὴ συνέχεια τῶν λόγων τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου, ὁ ὁποῖος ὁμολογεῖ:

.

2. Ξέσπασμα εὐγνωμοσύνης

Ἀκριβῶς γι’ αὐτὸ ἐλεήθηκα, γιὰ νὰ δείξει ὁ Ἰη­σοῦς Χριστὸς σὲ μένα περισσότερο ἀπὸ κάθε ἄλλον ὅλη Του τὴ μακροθυμία, ὥστε νὰ χρησιμεύσω ὡς ὑπό­δει­γ­μα σ’ ἐκείνους ποὺ πρόκειται νὰ πιστέψουν σ’ Αὐ­τὸν καὶ νὰ κληρονομήσουν ἔτσι τὴν αἰώνια ζωή. Κι ἐπειδὴ αἰσθάνεται βαθιὰ τὸ μέγεθος αὐτὸ τῆς εὐεργεσίας τοῦ Θεοῦ, ξεσπᾶ σὲ ὁλόψυχη δοξολογία εὐγνωμοσύνης μὲ τοῦτα τὰ λόγια: «τῷ δὲ βασιλεῖ τῶν αἰώ­νων, ἀφθάρτῳ, ἀοράτῳ, μόνῳ σοφῷ Θεῷ, τιμὴ καὶ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Στὸν Βασιλιά, λοιπόν, ποὺ εἶναι ὁ Κύριος τῶν αἰώνων καὶ ὅλων τῶν κτισμάτων ποὺ ἔγιναν μέσα στοὺς αἰῶνες αὐτούς, στὸν ἄφθαρτο, ἀόρατο, ἕναν καὶ μόνο σοφὸ Θεό, ἂς εἶναι τιμὴ καὶ δόξα στοὺς ἀπέραντους αἰῶνες.

Ἡ καρδιὰ τοῦ ἁγίου Ἀποστόλου ξεχειλίζει ἀπὸ εὐγνωμοσύνη πρὸς τὸν παν­άγαθο Θεὸ γιὰ τὴ μακροθυμία καὶ τὴν ἀγάπη Του. Δὲν ἀπελπίζεται, καθὼς ταπεινώνεται μπροστὰ στὸν Μεγαλοδύναμο, ἀλλὰ ξεσπᾶ σὲ ὕμνο εὐχαριστίας καὶ δοξολογίας.

Πράγματι, ἡ ἀληθινὴ αὐτογνωσία δὲν δημιουργεῖ αἴσθημα μειονεξίας, οὔτε ἀ­πα­ξιώνει τὸν ἄνθρωπο. Ταπεινὸς ἄν­θρωπος δὲν εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔχει χαμηλὴ αὐτοεκτίμηση. Εἶναι αὐτὸς ποὺ ἔχει τὴν τόλμη νὰ ἀναγνωρίζει τὰ λάθη καὶ τὰ ἐ­λαττώματά του καὶ νὰ καταφεύγει μὲ πίστη στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ· καὶ τὰ χαρίσματά του δὲν τὰ ἀπαρνεῖται, ἀλλὰ τὰ δέχεται ὡς δῶρα τοῦ Θεοῦ. Κι ἔτσι γιὰ ὅλα δοξάζει τὸν φιλάνθρωπο Κύριο. Ἂς προσπαθοῦμε λοιπὸν κι ἐμεῖς νὰ προοδεύουμε στὴν αὐτογνωσία καὶ τότε θὰ συναισθανόμαστε τὴν ἁμαρτωλότητά μας, θὰ διακρίνουμε τὶς δωρεὲς τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας καὶ θὰ Τὸν δοξάζουμε γιὰ τὸ ἄπειρο ἔλεός Του.

''Ο Σωτήρ''